Ultra Light Casting

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια τάση να χρησιμοποιούνται όλο και πιο ελαφριά εργαλεία με διπλό μάλλον στόχο. Από τη μια έχουμε την αναζήτηση των εντονότερων συγκινήσεων που προσφέρει η μάχη με ένα αξιόλογο ψάρι όταν χρησιμοποιούμε λεπτές πετονιές και ελαφριά καλάμια όπως στις τεχνικές του εγγλέζικου και του bolognaise και από την άλλη είναι η ομολογούμενη αύξηση της όλης «αλιευτικής παιδείας» με βελτίωση του επιπέδου και της νοοτροπίας των όσων ασχολούνται με την ερασιτεχνική αλιεία. Το τελευταίο έρχεται να ενισχύσει αυτό που αποκαλούμε αθλητικό ψάρεμα και είναι πολύ ενθαρρυντικό ότι η άνθηση αυτής της τάσης τα τελευταία χρόνια γίνεται όλο και πιο εμφανής. Όλο και πιο συχνά βλέπουμε ερασιτέχνες ψαράδες να απελευθερώνουν μικρά (για το είδος τους) ψαράκια. Όλο και περισσότεροι ερασιτέχνες εμφανίζονται στις παραλίες με εργαλεία τα οποία έχουν ξεφύγει πια από την κατηγορία του φτηνού και ανώνυμου «κινέζικου». Φυσικά και δεν κάνουν τα εργαλεία τον ψαρά αλλά το γεγονός είναι ενδεικτικό του ότι όλο και περισσότεροι ψαράδες ασχολούνται όλο και πιο σοβαρά με την ερασιτεχνική αλιεία. Η παραπάνω όμως αναφορά στα φτηνά «κινέζικα» δεν θα ήθελα να παρερμηνευτεί, έχουν και αυτά το ρόλο τους και οι περισσότεροι που ψαρεύουν σήμερα με καλάμια μάλλον από κάτι τέτοια ξεκινήσανε. Και ας μη ξεχνάμε και το ότι ένα πολύ μεγάλο ποσοστό των «επωνύμων» εταιρειών κατασκευάζουν πλέον τα καλάμια τους στην Κίνα με τα φτηνά εργατικά της. Πέρα όμως από τα παραπάνω παρατηρείται, επίσης τα τελευταία χρόνια, μια εντυπωσιακή ενασχόληση ψαράδων με την τεχνική της συρτής από την ακτή, το λεγόμενο spinning. Σε αυτό έχουν συμβάλλει αναμφισβήτητα η πληθώρα των άρθρων στα περιοδικά ειδικού τύπου αλλά και η εισαγωγές του ανάλογου εξοπλισμού και η επακόλουθη προώθησή του από τις αντιπροσωπείες και τις εταιρείες του χώρου. Τι γίνεται όμως αν συνδυάσουμε τις εμπειρίες παλαιότερων δεκαετιών με την τεχνική του spinning και την αναζήτηση των συγκινήσεων του ψαρέματος με ψιλά εργαλεία ? Η απάντηση προέκυψε μάλλον τυχαία. Τις περασμένες δεκαετίες το ψάρεμα του σαργού ήταν αρκετά ξεκάθαρη υπόθεση για τους περισσότερους. Ψιλές πετονιές πάνω στα καρούλια τους, ένα μικρό δαγκωτό βαριδάκι (ή και καθόλου), το αγκίστρι δεμένο πάνω στη μάνα και κάποιο κατάλληλο δόλωμα. Βρίσκαμε κάποια καλή τοποθεσία με βράχια και ψαρεύαμε. Απλά πράγματα και αποδοτικά. Καλάμια τότε βλέπαμε σπάνια και όσα τύχαινε ήταν είτε απίκο τηλεσκοπικά είτε τα τρίσπαστα μπαμπού. Περάσανε τα χρόνια όμως και ανακαλύψαμε τα καλάμια. Αφήσαμε πίσω τα καρούλια και βαλθήκαμε να αναζητούμε τα ψάρια σε μεγάλες πια αποστάσεις που πριν δεν τις φτάναμε. Πήραμε καλάμια τετράμετρα και βάλε, αεροδυναμικά βαρίδια και εξειδικευμένες αρματωσιές κοσμούσαν τις ακριβές πετονιές μεγάλων αντοχών. Η νοσταλγία όμως των «παλιών εποχών» έκανε σιγά-σιγά την εμφάνισή της και η χρήση των λεπτών εργαλείων από ανάμνηση έγινε επιθυμία. Και κάποια μέρα η επιθυμία έγινε πράξη. Κάνοντας πρωινό spinning χωρίς αποτέλεσμα έβλεπα στα καθαρά νερά μικρές παρέες από σαργούς να περνάνε αδιάφοροι. Έχοντας όμως βγει για «λίγο spinning» δεν είχα μαζί μου άλλα καλάμια παρά μόνο δύο για αυτή την τεχνική, των 4-13 gr και 10-30 gr αντίστοιχα. Στην τσάντα όμως με τα τεχνητά είχα κάποια σχιστά βαριδάκια αλλά και κάποια αγκιστράκια τύπου Aberdeen που χρησιμοποιώ σε μικρά χελάκια. Απογοητευμένος από τα μέχρι εκείνη τη στιγμή αποτελέσματα είπαν να «παίξω» με τους σαργούς. Αφαιρώ το τεχνητό, δένω ένα αγκιστράκι πάνω στη 18άρα μάνα και μην έχοντας μαζί μου δολώματα το δολώνω με μια πεταλίδα. Στο 1 μέτρο από το αγκίστρι προσθέτω δύο μικρά σχιστά βαριδάκια και κάνω τη ρίψη μου. Το πρώτο χτύπημα ψαριού ήρθε μετά από λίγα μόνο δευτερόλεπτα και παραλίγο να χάσω το καλάμι! Όχι μόνο επειδή το τράβηγμα ήταν τόσο απρόσμενο αλλά και από την δύναμη του ψαριού. Τα φρένα σε κατάσταση φρενίτιδας και το καλάμι να λυγίζει μέχρι τα όρια της αντοχής του. Συνέρχομαι από το ξάφνιασμα και αρχίζει η μάχη με το ψάρι η οποία κατέληξε ευνοϊκά και ο σαργός των 250gr βρέθηκε σύντομα στην απόχη μου. Το ψάρι δεν ήταν δα και κανένα αξιόλογο αλλά οι συγκινήσεις που μου έδωσε μέχρι να το αποχιάσω σίγουρα ήταν. Βάλθηκα να βγάλω κι άλλες πεταλίδες και όταν τελικά τα μάζεψα για το σπίτι είχα στον κουβά μου κάποιους καλούς σαργούς και μέσα μου μια εκπληκτικά όμορφη διάθεση. Το πείραμα επαναλήφθηκε με την πρώτη ευκαιρία με δόλωμα μαμούνι (καραβιδάκι) και αγκίστρια 2315S τύπου Kirby γενικής χρήσης Νο.16 της Mustad. Αργότερα όμως οι ποικιλία των αγκιστριών κατέληξε σε κυκλικά αγκίστρια για λόγους που θα αναφέρω στη συνέχεια. Για άλλη μια φορά τα αποτελέσματα ήταν πολύ ικανοποιητικά αλλά το κυριότερο απ' όλα ήταν η ευχαρίστηση του ψαρέματος. Κάθε ψάρι πρόσφερε την δική του συγκίνηση και κάθε απόχιασμα ολοκλήρωνε την όλη περίσταση με ικανοποίηση. Όχι μόνο διαπίστωσα ότι οι ψαριές μου βελτιώθηκαν αισθητά αλλά και κάθε ψάρι πρόσφερε μια πάλη συγκρίσιμη με αυτή που ένοιωθα όταν έπιανα ένα καλό ψάρι με τεχνικές casting και με μακρινές ρίψεις. Μια από τις σημαντικότερες διαφορές είναι ότι ενώ με τις μακρινές ρίψεις το καλάμι παρέμενε ακίνητο για μεγάλα χρονικά διαστήματα στη βάση του, στο ψάρεμα με τα ελαφριά εργαλεία σπάνια ακουμπούσα το καλάμι σε βάση. Συνήθως το ψάρευα στο χέρι αφού η συχνότητα των τσιμπημάτων ήταν τέτοια που δεν επέτρεπε «τεμπέλιασμα». Το ψάρεμα αυτό το αποκαλούμε ultra light ή υπέρ ελαφρύ casting για λόγους καθαρά περιγραφικούς και για λόγους αναφοράς στα ελαφριά εργαλεία. Περισσότερα για τα εργαλεία της τεχνικής παρακάτω. Τα καλάμια δεν είναι άλλα από αυτά που χρησιμοποιούμε για spinning αλλά επειδή αυτό θα μπορούσε να συμπεριλαμβάνει και αυτά του βαρύ (heavy) spinning διευκρινίζουμε ότι εδώ δεν μιλάμε για καλάμια με δράση άνω των 30 gr με τα καλάμια των 5-25 gr και 10-30gr να αποτελούν τα πιο συνηθισμένα. Οι μηχανισμοί που ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις αυτής της τεχνικής είναι οι αναμενόμενοι, δηλαδή αυτοί που χρησιμοποιούμε στο spinning, στο εγγλέζικο και στο bolognaise. Μηχανισμοί 1000 ή 1500 αλλά ακόμα και 2500 σε μέγεθος. Σχετικά με τα φρένα αυτό είναι θέμα των προσωπικών προτιμήσεων του καθενός με κάποιους να προτιμούν τα μπροστινά φρένα και άλλοι τα πίσω. Προσωπική μου προτίμηση είναι τα φρένα να είναι πίσω αν και αναγνωρίζω τα προτερήματα των μπροστινών φρένων αλλά εδώ πρέπει να προσθέσω ότι οι μηχανισμοί που χρησιμοποιώ διαθέτουν επιπλέον και σύστημα fighting drag για την αυξομείωση των (προρυθμισμένων) φρένων. Οι πετονιές είναι φυσικά μικρής διαμέτρου που κυμαίνεται από 0,20mm μέχρι και 0,16mm για την μάνα. Τα παράμαλλα, όταν χρησιμοποιούνται, είναι τύπου fluorocarbon με διάμετρο 0,02mm λεπτότερη από αυτή της μάνας αν και μπορεί να είναι και της ίδιας διαμέτρού αλλά μικρότερης αντοχής. Οι αρματωσιές για το ψάρεμα αυτό είναι ουσιαστικά αυτές για σαργούς που χρησιμοποιούσαν και οι πατεράδες μας αλλά προσαρμοσμένες για ψάρεμα με καλάμι. Όλα όσα χρειαζόμαστε μπορούμε να τα έχουμε άμεσα διαθέσιμα σε μια μικρή κασετίνα που χωράει στην μία τσέπη: αγκιστράκια και βαριδάκια σχιστά διαφόρων μεγεθών. Αν χρησιμοποιούμε παράμαλλο τότε προσθέτουμε και μικρά στριφτάρια και ένα καρουλάκι πετονιάς fluorocarbon. Ακόμα πιο εύκολά γίνονται τα πράγματα αν τα παράμαλλα τα έχουν έτοιμα και δεμένα με θηλιά πάνω στα ειδικά για τον σκοπό αυτό θήκες. Στο παρακάτω σχέδιο απεικονίζονται οι κυριότερες. Όπως είναι φανερό πρόκειται για πολύ απλές αρματωσιές που μπορούν να δεθούν γρήγορα και εύκολα χωρίς να χρειαστεί να σηκωθούμε από τα βράχια. 
Η πρώτη και πιο απλή αρματωσιά (Α) έχει σχιστά βαριδάκια στο επιθυμητό βάρος και τίποτα παραπάνω. Στην Β, η μάνα καταλήγει σε στριφτάρι μικρό για χρήση με παράμαλλο fluorocarbon πάνω στο οποίο προσθέτουμε τα σχιστά βαριδάκια. Η αρματωσιά Γ διαφέρει από την προηγούμενη στο ότι εδώ το βαρίδι είναι ένα μικρό συρόμενο σε σχήμα ελιάς ή σφαιρικό. Η μαλακιά ελαστική χάντρα προστατεύει τον κόμπο. Η τελευταία αρματωσιά (Δ) χρησιμοποιείται σε βυθούς με πολλά σκαλώματα. Η τεχνική του ultra light casting δεν έχει τίποτα το ιδιαίτερο που να την ξεχωρίζει από το casting γενικά. Μοναδική ουσιαστικά διαφορά είναι τα πολύ λεπτά εργαλεία όπως είπαμε παραπάνω και η συνειδητοποίηση των περιορισμών που αυτό συνεπάγεται. Έτσι, ανάλογα με το καλάμι που θα χρησιμοποιήσουμε καθορίζεται και το μέγιστο βάρος του βαριδιού κι επειδή εδώ μιλάμε για καλάια με δράση 5-25gr ή 10-30gr το πολύ θα πρέπει να συνυπολογίζουμε ακόμα και το μικρό βάρος του δολώματος αφού ακόμα κι αυτό προσθέτει μερικά γραμμάρια στο συνολικό βάρος που θα ρίψουμε. Ένα σημαντικό πλεονέκτημα της τεχνικής αυτής είναι το συγκριτικά χαμηλό κόστος της κάθε ψαρευτικής μας εξόρμησης. Τα βαρίδια που θα χρησιμοποιήσουμε είναι από τα πιο φτηνά της αγοράς – οι κλασσικές ελιές έχουν τιμή 2-3 ? το κιλό (αν και κάποια καταστήματα τις πουλάνε με το κομμάτι). Τα σχιστά βαριδάκια υπάρχουν είτε σε φακελάκια λ.χ. των 10 τεμαχίων είτε πουλιούνται σε μικρές κασετίνες που περιέχουν διάφορα μεγέθη . Σε παρόμοια συσκευασία υπάρχουν και τα σφαιρικά συρόμενα βαρίδια. Θα ήταν παράλειψη να μη γίνει έστω μια αναφορά και σε ένα άλλο εξαιρετικό εργαλείο – όπως το αξιολογούν αυτοί που το γνωρίζουν – και το οποίο δεν είναι άλλο από την ζόκα. Όσοι δεν έχουν ψαρέψει με ζόκα μάλλον την αγνοούν αλλά όσοι την γνωρίζουν την έχουν σε μεγάλη εκτίμηση. Ζόκες κυκλοφορούν αρκετές στο εμπόριο αλλά οι ποιότητες διαφέρουν από καλοσχηματισμένες μέχρι μάλλον απαράδεκτες. Επίσης, όσο μικραίνουν τα μεγέθη τόσο πιο δύσκολα τις βρίσκουμε. Για τους λάτρεις των ιδιοκατασκευών η κατασκευή ζόκας είναι πάντα μια πρόκληση και συνάμα μια δημιουργική απασχόληση. Τη ζόκα την δένουμε κατευθείαν πάνω στη μάνα, την δολώνουμε κατά προτίμηση με κάποιο ζωντανό δόλωμα όπως γαρίδα ή καραβιδάκι και την ψαρεύουμε. Το γυάλισμα της ζόκας με ένα μαλακό πανάκι πριν τη χρήση είναι ένα παλαιό «μυστικό» που ενισχύει την απόδοσή της. Το σκεπτικό είναι ότι αστράφτει και προσελκύει τα εξ ορισμού περίεργα ψάρια. Όπως και με τις αρματωσιές και τα βαρίδια που αναφέραμε παραπάνω, κι εδώ θέλει προσοχή στην επιλογή του κατάλληλου βάρους της ζόκας αλλά και να γίνονται οι ρίψεις με τεχνική κι όχι με δύναμη ώστε να μη δούμε να πέφτει αλλού η αρματωσιά μας και αλλού το δόλωμα. Κάτι άλλο που εντυπωσιάζει στο ψάρεμα με αυτή την τεχνική είναι οι σεβαστές αποστάσεις στις οποίες μπορούμε να ψαρέψουμε. Το μικρό βάρος του βαριδιού όχι μόνο δεν συνεπάγεται ρίψεις λίγων μόνο μέτρων αλλά σε συνδυασμό με την ελάχιστη τριβή της λεπτής μάνας στους οδηγούς και την ελαστικότητα του spinning καλαμιού μας επιτρέπει ρίψεις δεκάδων μέτρων. Το να στείλουμε το δόλωμά μας στα 40-50 μέτρα με ένα καλάμι των 30 gr και βαρίδι 25gr είναι εύκολη υπόθεση. Τα δε αποτελέσματα του ψαρέματος σε αυτή την απόσταση από την ακτή είναι κάτι το οποίο το έχω διαπιστώσει σχεδόν όσες φορές έχω ψαρέψει με την τεχνική αυτή αλλά και όχι μόνο! Πριν μπουν τα καλάμια στη ζωή μας, οι αποστάσεις αυτές ήταν οι συνηθισμένες στις οποίες ψαρεύαμε με τα καρούλια μας. Σπάνια ρίχναμε πιο μακριά εκτός αν είχαμε αρκετά μεγάλη σε διάμετρο πετονιά ώστε να αντέξει την ρίψη με μεγάλο βαρίδι. Η αποδοτική ψαριά σε απόσταση μέχρι τα 50 μέτρα όμως θέτει και κάποιες προϋποθέσεις και η κυριότερη απ? αυτές είναι η σωστή επιλογή της τοποθεσίας. Σε κάποιες περιοχές όπου ψαρεύω το βάθος στα 50 μέτρα από την ακτή δεν ξεπερνάει τα 2-3 μέτρα ενώ σε άλλες περιοχές τα 50 μέτρα απόσταση αντιστοιχούν σε 30-50 μέτρα βάθος! Στην δεύτερη περίπτωση οι ρίψεις δεν χρειάζεται να υπερβούν τα 25-30 μέτρα και αυτό για δύο λόγους. Πρώτον ότι σε αυτή την απόσταση βρίσκει κανείς την κατάλληλη ζώνη με ψάρια και δεύτερον το όποιο ψάρι αγκιστρωθεί σε βάθος 50 μέτρων πολύ δύσκολα θα καταλήξει στην απόχη μας. Είναι τόσα τα σκαλώματα στον βραχώδη βυθό της περιοχής που σπάνια θα βγάλουμε ένα αγκιστρωμένο ψάρι το οποίο έχει «βραχώσει». Όπως είναι λογικό, σε όλες τις τεχνικές με ελαφριά εργαλεία, έτσι κι εδώ η απόχή είναι απόλυτα απαραίτητη. Μπορεί μεν οι μικροί σαργοί να βγαίνουν και χωρίς απόχη αλλά στο ψάρεμα ποτέ δεν ξέρουμε τι εκπλήξεις μπορεί να μας επιφυλάσσει η θάλασσα. Λαμβάνοντας υπ? όψιν τα δολώματα που χρησιμοποιούμε είναι αναμενόμενο να βρεθούμε αντιμέτωποι με κάποια εκλεκτά είδη, από τσιπούρες και μουρμούρες μέχρι λαβράκια και ότι άλλο μπορεί να προσελκύσουν τα δολώματά μας. Ψαρεύοντας αυτά τα ψάρια με τεχνικές long casting ή surf casting είναι αναμφισβήτητα ικανό να ανεβάσει την αδρεναλίνη στα ύψη. Αν όμως αντικαταστήσουμε τα castinggr με τα καλαμάκια του spinning των 4-13, 5-25 ή 10-30gr τότε που να βρεθούν τα λόγια να περιγράψουν τις συγκινήσεις που θα μας χαρίσει η μάχη με ένα ψάρι έστω και 300 γραμμαρίων? Πως να περιγράψω το συναίσθημα όταν φέρνω στην απόχη μου ένα λαβράκι του κιλού που λιγουρεύτηκε το καραβιδάκι σε αρματωσιά με 16άρα μάνα μετά από μάχη με καλάμι 13gr ? Ανακεφαλαιώνοντας μπορούμε να προσδιορίσουμε το ultra light casting σαν την τεχνική όπου χρησιμοποιούμε καλάμια τύπου spinning με δράση μέχρι και τα 30gr για να κάνουμε ρίψεις με πετονιές μέχρι 0,20mm και με μέγεθος βαριδιού που αρχίζει από το μηδέν (χωρίς βαρίδι) μέχρι το μέγιστο επιτρεπτό για τις αντοχές των καλαμιών που χρησιμοποιούμε. Επιλέγοντας το κατάλληλο κάθε φορά δόλωμα στοχεύουμε σε ψάρια όπως οι σαργοί, τα μελανούρια κτλ αν και πολύ συχνά θα τιμήσουν τα αγκίστρια μας ψάρια όπως οι τσιπούρες, τα λαβράκια και άλλα εκλεκτά. Κατά κύριο λόγο το ψάρεμα αυτό γίνεται με το καλάμι στο χέρι αλλά όταν τα τσιμπήματα είναι πιο αραιά τότε μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε κάποια βάση (Εικόνα 11). Επειδή τα φρένα στον μηχανισμό είναι συνήθως πολύ χαλαρά, ίσα-ίσα να μην απελευθερώνεται πετονιά από τυχόν ρεύματα, οι μηχανισμοί με δυνατότητες άμεσης μεταβολής της προρύθμισης (σύστημα fighting drag, level drag κτλ) προσφέρονται ιδιαίτερα. Προσαρμόζοντας την χρήση οπτικο-ακουστικού ειδοποιητή, τα γνωστά beeper ή buzzer μπορούμε να έχουμε τα φρένα επαρκώς «λυτά» κι όμως να γίνεται αντιληπτό το παραμικρό τράβηγμα της πετονιάς μας. Η τροποποίηση ή η προσαρμογή εργαλείων από άλλες τεχνικές ψαρέματος στις τρέχουσες περιστάσεις ήταν πάντα κάτι το οποίο μου παρουσίαζε ενδιαφέρον. Άλλωστε και η όλη τεχνική του ψαρέματος casting με καλάμια spinning όπως εδώ δεν είναι παρά άλλη μια απόδειξη αυτής της τάσης. Τέλος, θα πρέπει να σημειωθεί και μια άλλη σημαντική παράμετρο, αυτή της δράσης των καλαμιών που είναι κατά κανόνα ημι-παραβολική ή και παραβολική. Τα «μαλακά» αυτά καλάμια του spinning δεν μας δίνουν πολλά περιθώρια για δυνατά καρφώματα κι αυτό πρέπει να το έχουμε πάντα στον νου μας. Προσωπικά έχω αρχίσει να χρησιμοποιώ (κι εδώ) κυκλικά αγκίστρια τον τελευταίο καιρό γιατί το κάρφωμα που απαιτούν τα κυκλικά είναι πιο συμβατό με τα εν λόγω καλάμια αφού δεν απαιτούν δυνατό αλλά «χαλαρό» κάρφωμα. Το κύριο ζητούμενο της τεχνικής αυτής είναι οι έντονες συγκινήσεις λόγω των ελαφριών εργαλείων αλλά έχει μεγάλη σημασία να γνωρίζουμε πολύ καλά τα όρια της αντοχής τους αλλά και τα όρια της δικής μας τεχνικής. Δεν είναι σκόπιμο να μας ξεφεύγει κάποιο ψάρι λόγω αυτών και να ξέρουμε ότι είναι καταδικασμένο να ψοφήσει από το αγκίστρι που έχει καταπιεί. Ο δικός μας εγωισμός δεν θα πρέπει ποτέ να πρωτοστατεί στην επιλογή των κατάλληλων εργαλείων.

Πηγη psarema.gr

Σχόλια