Μαλάγρα για τις τεχνικές του εγγλέζικου και του μπολονέζ !

Συχνά βλέπουμε να φτάνουν στους τόπους ψαρέματος, ψαράδες, με μεγάλες ποσότητες μαλάγρας, να τις υγραίνουν, να τις ρίχνουν στην θάλασσα ή τις λίμνες και ποτάμια κατά ριπές, πιστεύοντας έτσι ότι θα έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Δηλαδή, ότι θα μαζέψουν και θα κρατήσουν τα ψαριά μέσα στην ψαρεύτρα τους, στο επιθυμητό πεδίο δράσης. Δυστυχώς η αποτυχία είναι δεδομένη, τα αποτελέσματα θα είναι εξολοκλήρου αντίθετα από τα αναμενόμενα, μόνο η θέα τύχη μπορεί να βοηθήσει αυτούς τους ψαράδες και αν έχουν κάποιο αποτέλεσμα, αυτό θα είναι περιστασιακό. Το μαλάγρωμα και η επιλογή της μαλάγρας είναι μια τέχνη με συγκεκριμένους κανόνες, οι όποιοι πρέπει να τηρηθούν με την μεγαλύτερη ακρίβεια. Ο ψαράς πρέπει να γνωρίζει τις προτιμήσεις των ψαριών (με κριτήριο τον τόπο, την ώρα, την εποχή και το σπουδαιότερο, τις καιρικές συνθήκες), τις ιδιότητες των υλικών κατασκευής της μαλάγρας (του καθενός ξεχωριστά) και πως συμπεριφέρονται όταν αναμειχθούν. Εκτός από τη ποιότητα και την γεύση, το άρωμα και τα διατροφικά και χρωστικά συστατικά (χαρακτηριστικά) των υλικών αυτών, τα διάφορα άλευρα που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή της μαλάγρας έχουν διαφορετικές ιδιότητες, είτε μεμονωμένα είτε όταν αναμειχθούν. Ποτέ δεν πρέπει η γεύση και το άρωμα του ενός υλικού (όταν πρόκειται για μαλάγρα που για την παραγωγή της χρησιμοποιηθήκαν πλέον του ενός υλικών) να καλύπτει την γεύση και άρωμα των άλλων, αλλά να δημιουργεί μια τέτοια γεύση και χρωματισμό ώστε να είναι αρεστή από τα ψάρια και να ερεθίζει το πεπτικό και γευστικό σύστημά τους. Η μαλάγρα και το δόλωμα είναι οι πιο σημαντικοί παράγοντες για να έχουμε τα αναμενόμενα και επιθυμητά αποτελέσματα σε ένα ψάρεμα.Σκοπός της μαλάγρας είναι να συγκεντρώσει (μαζέψει) και να διατηρήσει τα ψάρια μέσα στην ψαρεύτρα. Για να επιτευχθεί αυτό, θα πρέπει η μαλάγρα να χρησιμοποιηθεί με τον κατάλληλο τρόπο. Σε γενικές γραμμές, οποιοσδήποτε τύπος μαλάγρας και αν χρησιμοποιηθεί, θα φέρει κάποια αποτελέσματα, θα έρθουν κάποια ψάρια, τα αποτελέσματα όμως δεν θα είναι αυτά που θέλουμε, θα είναι περιστασιακά. Η διαφορά της κατάλληλης μαλάγρας από μια οποιαδήποτε και από το ρίχνω την μαλάγρα στην θάλασσα, από το σωστό μαλάγρωμα, είναι αφ’ ενός να μαζέψει τα ψάρια, αφ’ ετέρου, να τα κρατήσει στο προεπιλεγμένο από εμάς πεδίο ψαρέματος.

Συστατικά. 

Πριν αναλύσουμε την τεχνική του μαλαγρώματος, καλό θα είναι, να αναλύσουμε τα συστατικά (βασικά και προσθετικά), βάσει των οποίων παράγονται οι μαλάγρες, καθώς και τους τύπους της μαλάγρας, διότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την τεχνική του μαλαγρώματος. Εκτός από τις διατροφικές ιδιότητες των συστατικών αυτών, μεγάλες η μικρές, καθώς και την ποιότητα, όπως γεύση άρωμα, θα πρέπει να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή στην συμπεριφορά των συστατικών αυτών είτε μεμονωμένα είτε συνδυασμένα μεταξύ τους. Μετά την ύγρανση τους, αντιδρούν είτε σφίγγοντας την μαλάγρα, είτε διαλύοντάς την εύκολα, είτε την κάνουν ακόμη και να επιπλέει. Η σωστή αναλόγια στην ισορροπημένη μαλάγρα, βάση της οποίας, είναι τα άλευρα δημητριακών η το ψωμί, η σαρδέλα ή το τυρί, εμπλουτιζόμενα με πληθώρα άλλων συστατικών με αυξητικές και προσθετικές ιδιότητες, καθώς και με αδρανή υλικά, είναι αυτή που μας δίνει τα σωστά αποτελέσματα. Τα υλικά που χρησιμοποιούνται  για μια ισορροπημένη μαλάγρα, διακρίνονται σε ενεργά και αδρανή. Τα ενεργά είναι τα υλικά που δίνουν γεύση, άρωμα και χρώμα. Λόγω του ότι τις περισσότερες φορές είναι συμπυκνωμένα, ή δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν αυτούσια, είναι απαραίτητο να αναμιχθούν με αδρανή υλικά (συνήθως άλευρα δημητριακών), που αποτελούν την βάση της μαλάγρας. Ισορροπημένη είναι η μαλάγρα που μας δίνη μια τέτοια γεύση και χρώμα που προκαλεί το πεπτικό και γευστικό σύστημα των ψαριών αφ’ ενός και τα υλικά από τα οποία παράγεται αφ ετέρου, είναι σε τέτοια αναλόγια ώστε με την κατάλληλη ύγρανση να διαλύεται στο επιθυμητό από εμάς βάθος. (Επιφάνεια, μεσόνερα, βυθός). Οι εταιρείες παραγωγής μαλάγρας έχουν πραγματοποιήσει και πραγματοποιούν συνέχεια έρευνες και δοκιμές μέσα από τους αγώνες για τις αναλογίες, γεύσεις, συστατικά και  απόδοση της μαλάγρας τους και εξάγουν συμπεράσματα για το τελικό προϊόν. Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι είναι ισορροπημένες και ελκύουν τα ψάρια σύμφωνα με αυτά που αναγράφονται στην συσκευασία τους. Η ποιότητα των υλικών, η σύσταση και η ισορροπία της μαλάγρας κάνει την διαφορά απόδοσης ανάμεσα στις εταιρείες που παράγουν μαλάγρα.

Κατηγορίες - Είδη.

Οι μαλάγρες διακρίνονται ανάλογα με την σύνθεσή τους σε:
- Πολτό
- Ημίυγρη
- Άλευρα 
- Pellet
Ο πολτός και τα άλευρα επιδέχονται προσμίξεις με διάφορα υλικά, όπως αυξητικά γεύσης και προσθετικά γεύσης. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον πολτό με πρόσμιξη μαλάγρας σε μορφή αλεύρων, πρωτογενή άλευρα τυριού, σαρδέλας ή ρέγκας ή να τον εμπλουτίσουμε με λάδι, αίμα και διάφορα άλλα προϊόντα. Η μαλάγρες σε μορφή αλεύρων επιδέχονται εμπλουτισμό με αυξητικά ή/και προσθετικά υλικά. Τα προσθετικά υλικά είναι αυτά που προσθέτουν γεύσεις στις ήδη υπάρχουσες στην μαλάγρα π.χ. έχουμε μαλάγρα τυρί γαρίδα και θέλουμε να προσθέσουμε και γάλα. Τα αυξητικά υλικά είναι αυτά που αυξάνουν την ήδη υπάρχουσα γεύση και είναι κυρίως αμινοξέα, π.χ. Lysine (Λύζινα), γλουταμίνη, Gusto il piu. Ένα ουδέτερο αυξητικό υλικό που μπορούμε να το πούμε προσελκυστικό, είναι η φερομόνη, η οποία προσθέτει ένα δικό της στοιχείο που προσελκύει τα ψάρια. Τα αυξητικά και τα προσθετικά λειτουργούν με τέτοιον τρόπο, ώστε να προσελκύσουν τα ψάρια διεγείροντας το πεπτικό τους σύστημα, ή ερεθίζοντάς τα οπτικά. Το πεπτικό σύστημα το διεγείρουμε με τα αυξητικά και τα προσθετικά, ενώ οπτικά τα διεγείρουμε μόνο με προσθετικά. Π.χ. η γεύση της σαρδέλας και του τυριού ερεθίζουν το πεπτικό σύστημα, ενώ η νέφωση που προκαλείται από το γάλα, ερεθίζει οπτικά. Οι ημίυγρες μαλάγρες χρησιμοποιούνται αυτούσιες. Μόνο ένας τύπος ημίυγρης μαλάγρας μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε προσμίξεις, το Revolution Mare, το λεγόμενο σαλάμι (λόγω του σχήματος της συσκευασίας του που προσομοιάζει στο σχήμα του σαλαμιού) και μόνο σε ειδικές συνθήκες και με συγκεκριμένη επεξεργασία. Τα pellet είναι μία μορφή μαλάγρας έτοιμη για χρήση και σε σχήμα μικρών κυλίνδρων ή σε μικρά μπαλάκια. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε ρίχνοντάς την με το χέρι μπροστά μας, ή με σφεντόνα. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί μέσα σε δυχτάκι. Υπάρχουν στο εμπόριο στις βασικές γεύσεις τυριού, σαρδέλας και γαρίδας. 
Οι μαλάγρες επίσης διακρίνονται ανάλογα και με την χρήση τους σε: 
- Επιφάνειας
- Μεσόνερων
- Βυθού
Αυτό επιτυγχάνεται:
α) Με το ειδικό βάρος των συστατικών τους από κατασκευής, δηλαδή οι εταιρείες παραγωγής βάζουν τέτοια υλικά, ώστε να έχουν ειδικό βάρος μεγαλύτερο του νερού, έτσι ώστε να βυθίζονται και να φτάνουν στο βυθό, ή να έχουν ειδικό βάρος ίσο ή μικρότερο του νερού, έτσι ώστε να διαλύονται στην επιφάνεια ή στα μεσόνερα.
β) Με την ύγρανση της μαλάγρας. Με μεγάλη ύγρανση η μαλάγρα φτάνει στον βυθό, με μικρότερη ύγρανση διαλύεται στα μεσόνερα και με ακόμα λιγότερη ύγρανση διαλύεται στην επιφάνεια.
γ) Με συνδυασμό των δύο παραπάνω.
Αναλυτικότερα, ο καιρός δεν επηρεάζει την γεύση των ψαριών, παρά μόνον την όρεξή τους. Οι διατροφικές συνήθειες των ψαριών είναι τέτοιες, που οποιαδήποτε εποχή του χρόνου οι βασικές γεύσεις μαλάγρας μπορούν να τα προσελκύσουν. Π.χ. ή γαρίδα υπάρχει πάντα, το τυρί προσελκύει μόνιμα. Στις περιόδους αναπαραγωγής των ψαριών χρειάζονται πιο έντονες γεύσεις. Τον χειμώνα και τις κρύες περιόδους χρησιμοποιούμε πιο δυνατές και πικάντικες γεύσεις, με μαλάγρες που είναι εμπλουτισμένες με πικάντικο τυρί, καυτερή πιπεριά και σκόρδο. Επίσης πολλές φορές τον χειμώνα είναι ανάγκη να χρησιμοποιούμε πιο χοντρόκοκκη μαλάγρα, έτσι ώστε να μένει κάτι στον πυθμένα για να βρει το ψάρι. Ανάλογα με τα ψάρια που στοχεύουμε χρησιμοποιούμε και τις ανάλογες γεύσεις μαλάγρας. Οι διατροφικές συνήθειες των ψαριών είναι λίγο-πολύ γνωστές σε όλους. Σαν βάση μπορούμε να πούμε ότι ο κέφαλος θέλει τυρί και ψωμί, το μελανούρι τυρί, ψωμί και γάλα για το οπτικό ερέθισμα, ενώ ο σαργός και τα λοιπά αρπακτικά ψάρια θέλουν σαρδέλα και αίμα, γενικά πρωτεΐνη. Την πρωτεΐνη την βρίσκουν περισσότερο στο μπιγκατίνι. Μην ξεχνάμε ότι μαλαγρώνουμε με το μπιγκατίνι, το οποίο εκτός από δόλωμα θεωρείται και μαλάγρα. Η τσιπούρα είναι μια κατηγορία μόνη της. Η «κυρία» όπως την αποκαλούμε μπορεί να γράψει βιβλίο με την συμπεριφορά της και τις διατροφικές της συνήθειες. Σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι θέλει μαλάγρα με βάση τα όστρακα και τα σκουλήκια. Το λαυράκι θέλει σαρδέλα, ρέγκα και αίμα, αλλά οπωσδήποτε συνεχές μαλάγρωμα με μπιγκατίνι. Το μπιγκατίνι είναι αναπόσπαστο μέρος του μαλαγρώματος. Επίσης η ποσότητα του μπιγκατίνι που θα ρίξουμε μέσα στην μαλάγρα καθορίζει το που θα σπάσει η μπάλα της μαλάγρας μας, με την κινητικότητά του σπάει την μπάλα. Εάν θέλουμε να σπάσει στον βυθό, προσθέτουμε λίγο μπιγκατίνι, εάν θέλουμε να σπάσει στα μεσόνερα ή στην επιφάνεια, βάζουμε πολύ περισσότερο. Υπάρχουν δύο διαφορετικές απόψεις σχετικά με το μαλάγρωμα με μπιγκατίνι. Η πρώτη συστήνει «τσιγκούνικη» χρήση του μπιγκατίνι, με αραιές σφεντονιές με πολύ λίγα μέσα στο χωνί της σφεντόνας. Η δεύτερη συστήνει τακτικές και συνεχείς ρίψεις κάθε λίγα λεπτά με αρκετά μπιγκατίνι στο χωνί της σφεντόνας.

Επιλογή μαλάγρας ανάλογα με τον τόπο.

Πως επιλέγουμε την μαλάγρα που θα χρησιμοποιήσουμε σε έναν τόπο που επισκεπτόμαστε πρώτη φορά; Υπάρχουν διάφορα σημάδια που μπορούμε να δούμε, έτσι ώστε να υπολογίσουμε τα είδη των ψαριών που κυκλοφορούν στον τόπο. Πρώτα απ’ όλα η μορφολογία της ακτογραμμής, αν είναι βραχώδης, αμμώδης, λιμάνι κλπ. Μπορούμε να ξέρουμε περίπου, τι ψάρια κρατάει ο τόπος. Στις περισσότερες περιπτώσεις η μορφολογία της ακτής συνεχίζεται και μέσα στην θάλασσα. Σε βραχώδη ακτή, πάντα περιμένουμε να υπάρχουνε σαργοί, ειδικά όταν τα βράχια της ακτής, έχουν χαράκια. Σε βραχώδη ακτή που την χτυπάει τι κύμα, πάντα υπάρχουν μελανούρια στην εποχή τους. Στο λιμάνι πάντα υπάρχουν κέφαλοι και στις περισσότερες περιπτώσεις και λαβράκια. Ξεκινάμε με μία Universal, γενικής χρήσης μαλάγρα, η οποία είναι ενδεδειγμένη στο να καλέσει τα ψάρια. Με τα πρώτα ψάρια μπορούμε να δούμε τι κρατάει ο τόπος και να αποφασίσουμε κατόπιν την γεύση που θα χρησιμοποιήσουμε. Σε βράχια μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μία μαλάγρα με βάση τον αχινό και επιπλέον, τυρί, αίμα, ή γαρίδα. Στο λιμάνι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε μία μαλάγρα με βάση το τυρί και επί πλέον γαρίδα.Όλα αυτά με την προϋπόθεση τα ψάρια που κυκλοφορούν, να μην είναι δραπέτες ιχθυοτροφείου (τσιπούρες και λαβράκια). Σε αυτήν την περίπτωση τα ψάρια θα φάνε την ώρα που θέλουν, ότι θέλουν (συνήθως είναι ψαροτροφή) και όποτε θέλουν. Ακόμα και άγρια ψάρια τα οποία ενδημούν κοντά σε ιχθυοτροφεία συνήθως είναι εθισμένα στην ψαροτροφή. Αν τα ψάρια έχουν εθιστεί σε ψαοτροφή, πολύ σπάνια θα φάνε κάτι άλλο.

Παρασκευή μαλάγρας.

Η παρασκευή της μαλάγρας από τον ψαρά, είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα. Η μαλάγρα δεν πρέπει να έχει σβώλους, διότι όταν πέσουν στο νερό, δεν διαλύονται και τα ψάρια θα βρουν τροφή. Η μαλάγρα σκοπό έχει να καλέσει τα ψάρια και να μην τους δώσει τροφή, αυτό που θα βρουν να φάνε πρέπει να είναι το δόλωμά μας. Η μαλάγρα πρέπει να διαλύεται στο νερό σχεδόν σε ιχνοστοιχεία. 
Για την παρασκευή της μαλάγρας το πρώτο βήμα είναι η προετοιμασία. Παίρνουμε έναν μεγάλο κουβά ή λεκάνη. Ρίχνουμε μέσα την ποσότητα της μαλάγρας που θέλουμε, κατόπιν προσθέτουμε σιγά-σιγά νερό ανακατεύοντάς την και τρίβοντάς την στα τοιχώματα του κουβά, έτσι ώστε να γίνει ένα ομοιόμορφο μείγμα με υγρασία. Αφήνουμε την μαλάγρα για πέντε έως δέκα λεπτά να αναπαυθεί και να ομογενοποιηθεί.
Το δεύτερο βήμα είναι το κοσκίνισμα. Παίρνουμε μία σήτα με λεπτά μάτια  (υπάρχουν και εξειδικευμένες τέτοιες στο εμπόριο), την βάζουμε πάνω σε έναν δεύτερο κουβά και ρίχνουμε την μαλάγρα από τον πρώτο κουβά σιγά-σιγά, σε δόσεις. Με το χέρι μας την τρίβουμε πάνω στην σήτα, έτσι ώστε να περάσει στον δεύτερο κουβά. Ότι σβώλοι δεν τρίβονται για να περάσουν από την σήτα, πετιούνται. Το αποτέλεσμα είναι ένα αφράτο μείγμα, σχεδόν διπλάσιο σε όγκο από το μείγμα του πρώτου κουβά.
Το τρίτο βήμα είναι η ωρίμανση. Αφήνουμε την μαλάγρα για δεκαπέντε περίπου λεπτά στον κουβά για να ωριμάσει και μεταδοθούν τα αρώματα και οι γεύσεις σε όλον τον όγκο του υλικου. Η μαλάγρα θα ηρεμήσει και θα φουσκώσει. Το αποτέλεσμα είναι ένα αφράτο μείγμα, σχεδόν διπλάσιο σε όγκο από το μείγμα του πρώτου κουβά και όταν θα πέσει στο νερό διαλύεται με μεγάλη ευκολία σε ιχνοστοιχεία. Η ημίυγρη μαλάγρα χρησιμοποιείται αυτούσια, όπως είναι στην συσκευασία της. Η υφή της είναι αρκετά σφιχτή και καταλήγει στον βυθό. Ενώ η μαλάγρα αλεύρων διαλύεται σχεδόν αμέσως στο νερό, στην υμιύγρη υπάρχει ο χρόνος διάλυσης. Η υμίυγρη μαλάγρα θέλει αρκετά περισσότερο χρόνο για να διαλυθεί. Όταν την ρίχνουμε στο νερό, κάνουμε μικρές μπαλίτσες, όχι μεγαλύτερες από το μέγεθος ενός βερίκοκου. Δεν χρειάζεται πλεονασμός, φτιάχνοντας μεγάλες μπάλες μαλάγρας. Την ρίχνουμε σε τακτά χρονικά διαστήματα και σε μικρές μπάλες. Όταν η μπάλα φτάσει στον βυθό σιγά-σιγά εισχωρεί το νερό απελευθερώνοντας τις γεύσεις και η μπάλα διαλύεται. Οι γνώμες για την χρησιμότητα του συγκεκριμένου τύπου μαλάγρας ανάμεσα στους ψαράδες είναι διχασμένες. Οι μεν θεωρούν ότι με την αργή διάλυση, όταν φτάσει το ψάρι στην μαλάγρα θα αρχίσει να τρώει από την μαλάγρα αγνοώντας το δόλωμα. Οι δε θεωρούν ότι όταν φτάσει το ψάρι στην μαλάγρα, θα δοκιμάσει λίγο, αλλά θα πάει να φάει στο δόλωμα. Τα αποτελέσματα έχουν δείξει ότι ισχύει περισσότερο η δεύτερη άποψη. Συνήθως στην τεχνική του εγγλέζικου και του μπολονέζ, ψαρεύουμε με δόλωμα το μπιγκατίνι. Το συγκεκριμένο δόλωμα δεν έχει γεύση και οσμή, παρά μόνον κινητικότητα. Επομένως πρέπει να δούμε τι διεγείρει περισσότερο τα ψάρια, η οσμή, ή η κινητικότητα. Η οσμή καλεί τα ψάρια και η κινητικότητα τα προκαλεί. Η καλύτερη χρήση της ημίυγρης είναι σε βραχώδεις περιοχές. Ένας τύπος ημίυγρης μαλάγρας, ο οποίος είναι μια κατηγορία μόνος του, είναι το σαλάμι. Οι ψαράδες το λένε έτσι λόγω του σχήματός της συσκευασίας του που προσομοιάζει σε σαλάμι. Το σαλάμι είναι μία υπερσυμπυκνωμένη μαλάγρα που δεν έχει σχεδόν καθόλου υγρασία. Οι χρήσεις της είναι δύο. Ή την κόβουμε σε μικρά κομμάτια και την ρίχνουμε αυτούσια στο νερό, ή την διαλύουμε σε νερό. Μπορούμε να βάλουμε μία ποσότητα σε ένα μικρό κουβαδάκι  και να προσθέσουμε σιγά-σιγά νερό, ώστε να αποκτήσει μία υφή πηχτού χυλού, περίπου στην υφή του μελιού. Κατόπιν την ρίχνουμε σε μία μαλάγρα αλεύρων σαν προσθετικό. Έχει και μία άλλη χρήση στο ψάρεμα του σαργού και του μελανουριού στα βράχια, ειδικά σε φουσκοθαλασσιά. Σε τέτοιες συνθήκες, ο σαργός και το μελανούρι δεν θέλουν μαλάγρωμα μέσα στην θάλασσα, αλλά εκεί που σκάει το κύμα, πάνω στα βράχια. Διαλύουμε το σαλάμι σε έναν κουβά με νερό, να αποκτήσει την υφή του μελιού. Κατόπιν με ένα κουτάλι ρίχνουμε μικρές ποσότητες στα βράχια, εκεί που σκάει το κύμα, για να την παρασύρει. Το ψάρι αισθάνεται την οσμή που, η οποία είναι πάρα πολύ έντονη και πλησιάζει το σημείο που μαλαγρώνουμε. Όποια εκδοχή ισορροπημένης και κατάλληλα παρασκευασμένης μαλάγρας επιλέξουμε και όποια τακτική μαλαγρώματος χρησιμοποιήσουμε, θα διαπιστώσουμε ότι τα αποτελέσματα της ψαριάς μας θα αυξηθούν σημαντικά. Κάποιοι ίσως σκεφτούν ότι η επιλογή ποιοτικής πρώτης ύλης για την μαλάγρα και ο εμπλουτισμός της με καλά προσθετικά και ενισχυτικά υλικά, θα αυξήσουν τον προϋπολογισμό των ψαρεμάτων τους. Μην ξεχνάμε όμως ότι τα οφέλη από την χρήση της μαλάγρας είναι πολλαπλά και οι ψαριές θα αυγατύνουν ποσοτικά και θα πλουτίσουν ποιοτικά, οπότε αξίζει κάθε σεντ που θα δοθεί για την αγορά.

Κειμενο  Θοδωρή Νταμάτη
Πηγη floatfishingreece

Σχόλια