Είδη πετονιών

Η πετονιά είναι ο πιο σημαντικός συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε εμάς και το ψάρι. Οι σημερινές πετονιές είναι δυνατές και λεπτές, ικανές να φτάνουν σε μακρινές αποστάσεις, να μεταδίδουν την παραμικρή κίνηση, να είναι ανθεκτικές και να σταματούν ένα μεγάλο ψάρι. Οι πετονιές ταξινομούνται βάσει του σημείου θραύσης, δηλαδή της πίεσης που χρειάζεται να ασκηθεί προκειμένου να κοπεί η πετονιά. Το σημείο θραύσης της πετονιάς που χρησιμοποιούμε ορίζεται περισσότερο από τη δύναμη του τραβήγματος, παρά από το μέγεθος του ψαριού που ενδεχομένως πιάσουμε. Πολύ μεγάλα ψάρια μπορούν να πιαστούν με λεπτή πετονιά από έμπειρους ψαράδες με πολλή υπομονή. Η λεπτή πετονιά φτάνει μακριά και βυθίζεται γρηγορότερα, ενώ αντίθετα η πιο βαριά είναι δυνατότερη και δύσκαμπτη. Όσον αφορά στο χρώμα της πετονιάς, τα ορατά χρώματα είναι ευκολότερο να εντοπιστούν, αλλά η καμουφλαρισμένη ή διαφανής πετονιά είναι πραγματικά αόρατη στα ψάρια. Αφού επιλέξουμε την ανθεκτικότητα και το χρώμα της πετονιάς, το επόμενο βήμα είναι να διαλέξουμε το υλικό: monofilament, fluorocarbon ή νήμα.
Πετονιά monofilament

Το υλικό monofilament ή mono, είναι το πιο δημοφιλές υλικό πετονιάς για πληθώρα χρήσεων. Είναι λεπτό και δυνατό. Είναι αδιάβροχο και έχει ικανοποιητική δύναμη κόμπου. Το monofilament έχει μεγαλύτερη αντοχή στα γδαρσίματα από το νήμα, μεγαλύτερο σημείο θραύσης και μεγαλύτερη ελαστικότητα στο τέντωμα από το νήμα. Ένα καλό mono έχει λεπτή διάμετρο και χαμηλή μνήμη, δηλαδή τεντώνεται αμέσως στο ξετύλιγμα. Για μέγιστα αποτελέσματα, αναζητούμε πετονιά με χαμηλή αναλογία διαμέτρου προς σημείο θραύσης. Το monofilament κόβεται όταν εκτίθεται στο άμεσο ηλιακό φως και πρέπει να αντικαθίσταται κάθε έξι μήνες με ένα έτος, ανάλογα με τη συχνότητα χρήσης του.

Νήμα

Τα νήματα κατασκευάζονται από πλέξη πολλών κλωστών. Τα νήματα είναι δυνατότερα ανά διάμετρο από το monofilament – σε ίδια διάμετρο έχουμε διπλάσιο σημείο θραύσης του νήματος σε σχέση με το monofilament. Για το λόγο αυτόν, το νήμα φτάνει μακρύτερα και είναι γρηγορότερο. Τα νήματα δεν χαλάνε από τον ήλιο και το αλάτι, οπότε έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής. Το νήμα δεν έχει μεγάλη ελαστικότητα και είναι πολύ ευαίσθητο, γεγονός που το κάνει ιδανικό για ψάρεμα βυθού. Η χαμηλή ελαστικότητα δεν επιτρέπει στο νήμα να είναι κατάλληλο για συρτή· απαιτεί απαλότερο τράβηγμα και χέρι (όχι επιθετική τακτική). 

Πετονιά fluorocarbon

Το fluorocarbon είναι ένα νέο υλικό στην κατασκευή πετονιάς. Το κύριο πλεονέκτημά του σε σχέση με τα άλλα υλικά είναι πως έχει πολύ χαμηλό βαθμό διάθλασης, που το κάνει σχεδόν αόρατο μέσα στο νερό. Είναι πιο δύσκαμπτο από το monofilament και έχει μεγαλύτερη αντοχή σε γδαρσίματα. Επίσης έχει μεγάλη πυκνότητα, άρα βυθίζεται γρηγορότερα. Το fluorocarbon χρησιμοποιείται κυρίως για δεσίματα leaders στην πετονιά. Είναι πιο άκαμπτο από το monofilament, οπότε είναι δύσκολο να το χρησιμοποιήσουμε για να δέσουμε κόμπους. Τέλος, κόβεται από την έκθεση στο ηλιακό φως, αφού χάνει τη δύναμη και τη διαφάνειά του.

Σύρμα

Το σύρμα είναι ένα αποτελεσματικό υλικό leader, όταν ψαρεύουμε ψάρια με κοφτερά δόντια. Μπορούμε επίσης να το χρησιμοποιήσουμε για να στείλουμε το δόλωμα βαθύτερα μέσα στο νερό. Υπάρχουν δύο είδη σύρματος, το πλεκτό και το μονόκλωνο. Το μονόκλωνο είναι λεπτότερο και δυνατότερο, αλλά δεν έχει μεγάλη ελαστικότητα. Το πλεκτό είναι εύχρηστο και λυγίζει εύκολα ώστε να δένεται σε κόμπους και να χρησιμοποιείται ως κύρια πετονιά. Σε περιπτώσεις στις οποίες θέλουμε να ψαρέψουμε σε συγκεκριμένο βάθος, πρέπει να χρησιμοποιήσουμε συρμάτινη πετονιά.

Τύλιγμα πετονιάς
 Για να τυλίξουμε πετονιά σε μια πομπίνα, αφήνουμε το καρούλι στο πάτωμα, περνάμε την πετονιά από τους οδηγούς του καλαμιού και κάνουμε έναν κόμπο Arbor για να δέσουμε την πετονιά στην πομπίνα. Πριν δέσουμε  νήμα στην πομπίνα, κολλάμε ένα κομμάτι μονωτικής ταινίας στον κόμπο του ώστε να μη γλιστράει η πετονιά. Πιάνουμε την πετονιά ανάμεσα στα δάχτυλά μας μπροστά στην πομπίνα και γυρίζουμε το χερούλι του μηχανισμού.
Για να ελέγξουμε αν η πετονιά τυλίγεται σωστά, χαμηλώνουμε τη μύτη του καλαμιού μας για να δώσουμε αέρα στην πετονιά. Αν αρχίσει να στριφογυρίζει γυρνάμε το καρούλι ανάποδα και συνεχίζουμε να το γεμίζουμε. Πάντα πρέπει να τυλίγουμε την πετονιά με πίεση και να γεμίζουμε την πομπίνα μέχρι 1/8 ίντσας πιο κάτω από την κορυφή της.
Ρυθμίζοντας το φρένο
Το φρένο είναι η αντίσταση που ασκεί ο μηχανισμός μας στη πετονιά όταν ένα ψάρι την τραβά, και θα πρέπει να ρυθμίζεται στο 1/3 του σημείου θραύσης της πετονιάς. Για να ρυθμίσουμε το φρένο, κρατάμε το καλάμι σε σταθερό σημείο και τραβάμε την πετονιά με μια ζυγαριά χειρός. Τεντώνουμε έως ότου η ζυγαριά φτάσει στην επιθυμητή ένδειξη πίεσης.

Κείμενο Κυριάκος Μουζούρης
Πηγή waterboys