ΚΑΛΑΜΙΑ - ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟΣ

Είναι σίγουρο ότι πριν από κάθε αγορά ενός καλαμιού για ψάρεμα, μας έρχονται διάφορα στο κεφάλι και γεννιούνται οι απορίες σχετικά με την κατεύθυνση που θα ακολουθήσουμε ώστε να διαλέξουμε το σωστό. Για τους πιο προχωρημένους ερασιτέχνες ψαράδες, η επιλογή ενός καλαμιού είναι εύκολη υπόθεση, γιατί απλά γνωρίζουν τα κριτήρια και έτσι προσανατολίζονται στη σωστή επιλογή. Το μόνο που εξετάζουν είναι οι ποιότητες και οι τσέπες τους, γιατί σίγουρα, ανάλογα την ποιότητα, η τιμή αυξάνεται. Για τους αρχάριους ψαράδες τα πράγματα δυσκολεύουν κατά κάποιον τρόπο και η επιλογή τους να αγοράσουν ένα καλάμι μοιάζει με λαβύρινθο. Και γιατί να μην είναι, άλλωστε, έτσι τα πράγματα, αφού μπαίνοντας σε ένα μαγαζί ειδών αλιείας, απλά χανόμαστε. Είναι τόσα τα ψαρικά είδη, που αρχικά αποπροσανατολιζόμαστε. Ας τα πάρουμε από την αρχή. Το βασικότερο σημείο προσανατολισμού, θα έλεγα, είναι να αποφασίσουμε με ποια τεχνική ψαρέματος με καλάμι θα ασχοληθούμε, ώστε να μειωθούν και οι απορίες μας. Είναι γνωστό ότι οι τεχνικές είναι ουκ ολίγες, οπότε είναι πολύ σημαντικό να καταλήξουμε πριν το επόμενο βήμα.
Τα καλάμια χωρίζονται σε δυο μεγάλες κατηγορίες :
Στα τηλεσκοπικά χωρίς μηχανισμό
που χρησιμοποιούνται κυρίως για την τεχνική απίκο. Πρόκειται για την αρχή του ψαρέματος και φυσικά το πρώτο σχολείο για τους αρχάριους. Το μήκος του καλαμιού κυμαίνεται από 3 έως και 12 m.

Τα καλάμια με δακτυλίδια και με μηχανισμό που χρησιμοποιούνται για πολλές τεχνικές όπως spinning, casting, surfcasting, συρτές αφρού, bolognese κ.ά. Τα μήκη τους μπορεί να είναι από 1,5 εως και 5 m. Φυσικά, στο εμπόριο θα βρείτε και μεγαλύτερα. Θα τα βρούμε σε δύο τύπους, τηλεσκοπικά και δίσπαστα ή τρίσπαστα.
ΚΥΡΙΑ ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΛΑΜΙΟΥ
Υλικό κατασκευής: Το υλικό από το οποίο κατασκευάζεται ένα καλάμι ψαρέματος έχει άμεση σχέση αφενός με το βάρος του, αφετέρου με την τιμή του. Εμείς θα σταθούμε στο πρώτο, διότι σημασία έχει το καλάμι να έχει ένα βάρος το οποίο θα μας επιτρέπει να το κρατάμε χωρίς να μας δυσκολεύει ιδιαίτερα. Σήμερα, τα περισσότερα καλάμια κατασκευάζονται από carbon ή από γραφίτη. Η πρώτη κατηγορία είναι πιο φθηνή από ό,τι ο γραφίτης. Σίγουρα, όμως, στα καταστήματα ειδών αλιείας θα βρείτε ποικιλίες ανάλογα την τσέπη σας.
Δακτυλίδια (οδηγοί) :

Tα δακτυλίδια βοηθούν την πετονιά να ξετυλίγεται ομαλά από τον μηχανισμό όταν πρόκειται για ψαρέματα με μακρινές ή κοντινές ρίψεις. Είναι τοποθετημένα σε συγκεκριμένες αποστάσεις επάνω στο καλάμι και οι αποστάσεις αυτές εξαρτώνται από το μήκος του καλαμιού. Το υλικό κατασκευής τους ποικίλει, αλλά σίγουρα είναι ανθεκτικά. Ένα υλικό είναι το κεραμικό, που θεωρείται ότι αντέχει στο χρόνο. Τα δακτυλίδια χρειάζονται προσοχή ώστε να μην λυγίζουν κατά το κλείσιμο του καλαμιού.
Βάση του μηχανισμού :

Είναι το σημείο εκείνο του καλαμιού όπου εφαρμόζει ο μηχανισμός (μουλινέ). Είναι κατασκευασμένη κυρίως από αλουμίνιο, ισχυρό πλαστικό και τελευταίως από ρητίνη, που θεωρείται πολύ ανθεκτικό υλικό αλλά και ελαφρύ.
Τάπα : 

Βρίσκεται στο πίσω μέρος του καλαμιού και χρησιμοποιείται για τη συντήρηση (πλύσιμο με γλυκό νερό) αλλά και την αντικατάσταση των τμημάτων του καλαμιού σε περίπτωση ζημιάς.
ΔΡΑΣΗ (action) :

Εδώ θα σταθώ λίγο, όχι βέβαια για να αναπτύξω το θέμα με θεωρίες, αλλά γιατί η δράση σε ένα καλάμι είναι σημαντική. Η δράση, με απλά λόγια, υποδηλώνει την καμπύλη που σχηματίζει η μύτη του καλαμιού όταν προσπαθήσουμε να ρίξουμε ένα α βάρος. Εκφράζεται σε γραμμάρια και αναγράφεται επάνω σε όλα τα καλάμια, έχει δε άμεση σχέση με την αντοχή τους. Ένα καλάμι με μικρή δράση είναι σίγουρο ότι δεν κάνει για μεγάλα θηράματα, ενώ, αντίθετα, καλάμια με μεγάλη δράση ψαρεύουν με μεγάλες αντοχές. Το σημαντικό εδώ είναι ότι δεν πρέπει να ξεπερνάμε τη δράση του καλαμιού, γιατί είναι σίγουρο ότι εάν δεν σπάσει η πετονιά, θα σπάσουμε το καλάμι στα αδύνατα σημεία του. Ο κανόνας εδώ μας λέει ότι όλα αυτά εξαρτώνται άμεσα από τον χειρισμό. Ένας έμπειρος ψαράς θα μπορούσε να βγάλει ένα αξιόλογο θήραμα με σχετικά μικρό σε δράση καλάμι. Όπως ανέφερα και πιο πάνω, τα τηλεσκοπικά για απίκο τεχνική είναι πλέον και τα πρώτα καλάμια που θα πρέπει ο αρχάριος να διαλέξει προκειμένου να αρχίσει το ψάρεμά του. Το συγκεκριμένο καλάμι δεν διαθέτει δακτυλίδια ή μηχανισμούς και με ένα κομμάτι πετονιά περίπου ίσο με το μήκος του καλαμιού, έναν φελλό, βαριδάκι, το ψωμοτύρι και μικρά αγκίστρια είμαστε έτοιμοι για το αγκίστρωμα του πρώτου ψαριού. Ένα σημαντικό σημείο που θα πρέπει ο αγοραστής να λάβει υπόψη του είναι το μήκος του καλαμιού. Σε αυτήν την περίπτωση θα διαλέξουμε ένα μακρύ τηλεσκοπικό εάν πρόκειται για ψαρέματα από σχετικά μεγάλες αποστάσεις από τη στεριά ή από βράχια και, αντίθετα, μικρότερο για μικρότερες αποστάσεις. Έχουμε στο νου μας ότι όσο αυξάνεται το μήκος του καλαμιού αυξάνεται και το βάρος, που είναι ένα από τα μειονεκτήματα που θα πρέπει να υπολογίσει ο αγοραστής. Η προσωπική άποψη σε αυτό το θέμα είναι ότι καλύτερα να αρχίσει κάποιος με ένα σχετικά ελαφρύ και κοντό καλάμι. Ένα τηλεσκοπικό με μήκος 5-6 m και action 4-20 gr είναι το ιδανικό για τις πρώτες εμπειρίες.
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΚΑΛΑΜΙΑ
Καλάμια surfcasting :

Άλλωστε, το λέει η λέξη καθαρά: Είναι η τεχνική που ψαρεύουμε πέρα από τα κύματα. Η τεχνική αυτή γίνεται συνήθως από την ακτή, και με δυνατές βολές προσπαθούμε να πετάξουμε το δόλωμα σε μεγάλες αποστάσεις προκειμένου να αγκιστρώσουμε κάποιο αξιόλογο θήραμα, όπως π.χ. μια χρυσοφρύδα τσιπούρα. Αντιλαμβάνεστε, όμως, πως για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε καλάμια και μηχανισμούς ισχυρούς, που φτάνουν και τα 200 γρ. δράση και μήκος 4,5 -5 m. Φυσικά αυτό δεν αρκεί, γιατί οι πετονιές, ειδικά βαρίδια τύπου αγκύρας και αγκίστρια θα πρέπει να είναι εξίσου δυνατά. Τέλος, πρόκειται για μια εξειδικευμένη τεχνική από την οποία σίγουρα ένας αρχάριος απέχει πολύ. 

Καλάμια casting :

Πρόκειται για μια τεχνική για αρχάριους που αναζητούν ένα καλάμι με μηχανισμό για μεσαίες ρίψεις. Τα καλάμια αυτά είναι σχετικά μικρά σε μήκος και δράση 50-80 γρ. και εφοδιασμένα με μικρούς μηχανισμούς. Φυσικά, η τεχνική αυτή μπορεί να γίνει και πιο εξιδικευμένη με τα ανάλογα, πάντα, εργαλεία.
Καλάμια Bolognese :

Αυτή η τεχνική είναι μια παραλαγή με την τεχνική απίκο. Το καλάμι bolognese αποτελείται απο δακτυλίδια και μηχανισμό και αποτελεί, κατά τη γνώμη μου, την πλέον συναρπαστική τεχνική. Αυτό οφείλεται κυρίως στη χρήση πολύ λεπτών εργαλείων, με τα οποία θα πρέπει να νικήσουμε την καχυποψία του ψαριού. Συνήθως τα καλάμια αυτά έχουν μήκος 5-6 m, δράση 5-30 γρ. και είναι κατασκευασμένα από carbon. 

Καλάμια εγγλέζικο :

Πρόκειται για μια τεχνική για πιο έμπειρους ψαράδες, γιατί η τεχνική αυτή έχει άμεση σχέση με τον αέρα και τα θαλάσσια ρεύματα που επικρατούν στην εκάστοτε περιοχή. Είναι μια τεχνική, θα έλεγα, όπου ψαρεύουμε σε σχετικά μεγάλες αποστάσεις ψάχνοντας αξιόλογα θηράματα και οπωσδήποτε τα εργαλεία πρέπει να είναι εξίσου δυνατά. Τα καλάμια αυτά μπορεί να είναι δίσπαστα, τρίσπαστα ή ακόμη τηλεσκοπικά Bolognese. Η δράση τους αρχικά κυμαίνεται από 5 έως 25 γρ. και περισσότερο για τους πιο απαιτητικούς, ενώ ένα μέσο μήκος μπορεί να φτάνει τα 4,20 m. Είναι σχετικά δυνατά εργαλεία και κατασκευασμένα συνήθως από carbon.
Καλάμια για συρτές αφρού & βυθού : Πρόκειται για πολύ εξειδικευμένες τεχνικές με πολύπολοκα εργαλεία και μηχανισμούς, που δεν έχουν σχέση με τις πιο πάνω περιγραφές.Απαιτούν αρκετή πείρα και σχετικά κάποιες γνώσεις για τις τεχνικές αυτές και, φυσικά, ακριβούς εξοπλισμούς. Για αυτόν το λόγο δεν θα επεκταθώ πολύ σε αυτό το θέμα, αλλά θα ακολουθήσει στο μέλλον ένα πολύ σχολαστικό αφιέρωμα για τις τεχνικές αυτές.

Κείμενο Κυριάκος Μουζούρης

Πηγή waterboys