Ψαρεύοντας Μελανούρια

Μελανούρια μπορούμε να πιάσουμε με συρτή από τη βαρκα μας ή από την ακτή. Ας μην ξεχνάμε ότι κυνηγούν απο τον πυθμένα έως τον  αφρό, όταν υπάρχει αθερίνα και παπαλίνα (μικρή σαρδέλα) σε αφθονία, που αποτελούν θαυμάσια τροφή για τα εν λόγω ψάρια. Ο τόπος που θα ρίξουμε τη συρτή μας για μελανούρια θα πρέπει να είναι κοντά σε ξέρες, περιμετρικά από υφάλους (με μεγάλη προσοχή) εκεί που υπάρχουν φάροι, περιμετρικά βραχονησίδων κλπ, γιατί εκεί κατοικοεδρεύουν τα μελανούρια. Μιλώντας όμως με τους ψαράδες της κάθε περιοχής και ανταλλάσσοντας απόψεις, θα μάθουμε τους τόπους που «κρατάνε» το εκλεκτό αυτό ψάρι, εάν και εφόσον δεν γνωρίζουμε που θα ψαρέψουμε γιατί το μέρος που επιλέξαμε για τις φετινές μας διακοπές επισκεπτόμαστε για πρώτη φορά.

Δόλωμα, αρματωσιά και ταχύτητα συρτής.

Επειδή αυτή την εποχή υπάρχει αθερίνα και σαρδελί εν αφθονία όπως αναφέραμε παραπάνω, επιλέγουμε ψαράκι αντίστοιχου μεγέθους, είδους και χρώματος. Το δένουμε σε παράμαλλο τριάντα χιλιοστών και αφήνουμε τρεις οργιές. Δένουμε στριφτάρι, ενώ από την άλλη πλευρά του εφαρμόζουμε τη μάνα που θα είναι σαρανταπέντε έως εξήντα χιλιοστά. Εάν τα μελανούρια χτυπάνε λίγο πιο βαθιά και θέλουμε να κατεβάσουμε το ψαράκι μας πιο κάτω, περνάμε ψιλό συρόμενο βαρίδι στη μάνα, πριν τη δέσουμε στο στριφτάρι. Μπορούμε βέβαια να χρησιμοποιήσουμε τα ανωτέρω αλιευτικά εργαλεία σε δυο καλάμια, ώστε να ψαρεύουμε ταυτοχρόνως αφρωτά, αλλά και λίγο πιο κάτω, ενώ η ταχύτητά μας δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα 3 μίλια.

Συρτή με το χέρι.

Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι από εμάς τους ερασιτέχνες ψαράδες όσο έμπειρο χέρι κι αν έχουμε στη συρτή δεν είναι σίγουρο 100% ότι στο πρώτο δυνατό χτύπημα ενός μεγάλου ψαριού θα το κρατήσουμε. Το πρώτο άρπαγμα είναι γερό και το ψάρι ανθίσταται σθεναρά. Κρατώντας με το χέρι μας την πετονιά είναι δύσκολο και σε κάποιες περιπτώσεις ακατόρθωτο να λειτουργήσουμε όπως λειτουργούν για παράδειγμα τα φρένα του μηχανισμού που είναι προσαρμοσμένος σε καλάμι, όπου εκεί τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά. Όσο το ψάρι κοντράρει τα φρένα δίνουν πετονιά ενώ εμείς συνεχίζουμε να γυρίζουμε το λεβιέ του μηχανισμού. Η πετονιά ξετυλίγεται ελεγχόμενα, ενώ όταν σταματάει συνεχίζουμε κανονικά τη διαδικασία του τυλίγματος για να φέρνουμε όλο και πιο κοντά στη βάρκα το ψάρι.

Στη συρτή χειρός το ζητούμενο είναι να βρεθεί ένας τρόπος ώστε στο πρώτο χτύπημα να μην κοντράρουμε και χάσουμε το ψάρι, για τον λόγο αυτό μπορούμε απλά να χρησιμοποιήσουμε ένα χοντρό κοινό λάστιχο. Αφού αφήσουμε πίσω από τη βάρκα τη συρτή και είμαστε έτοιμοι να κρατήσουμε την πετονιά, στο σημείο εκείνο περνάμε στη μάνα το λάστιχο, το σφίγγουμε επάνω της και εφαρμόζουμε τη θηλιά σε κάποιο σταθερό σημείο του σκάφους το οποίο να μπορούμε να παρακολουθούμε. Μόλις το ψάρι χτυπήσει, το λάστιχο τεντώνει και δίνει τα κατάλληλα μπόσικα ώστε να μην σπάσει ούτε το παράμαλλο της συρτής, ούτε να ισιώσουν οι σαλαγκιές από τις δυνάμεις που ασκούνται. Αμέσως μετά παίρνουμε στο χέρι την πετονιά και από εκεί και πέρα αναλαμβάνει η εμπειρία μας να οδηγήσει το ψάρι στη βάρκα προσέχοντας πάντα τις κόντρες και τα κεφάλια του.

Ψάρεμα με καθετή.

Αν η επιλογή μας είναι να το ψαρέψουμε νύχτα με καθετή, καλόν θα είναι να υπάρχει φεγγάρι. Το μέρος που θα επιλέξουμε θα πρέπει να είναι κοντά σε ξέρα. Το μελανούρι όπως είπαμε είναι πολύ πονηρό ψάρι, γι’ αυτό θα χρησιμοποιήσουμε ψιλά εργαλεία. Η πρότασή μας είναι μάνα τριάντα χιλιοστά με παράμαλλα είκοσι έως 22 χιλιοστά. Προτιμούμε πετονιά αόρατη. Προτείνουμε επίσης στην αρματωσιά μας χρήση δύο παράμαλλων, μπορούμε όμως να χρησιμοποιήσουμε και τρία που σε όλες τις περιπτώσεις θα πρέπει να είναι περίπου είκοσι εκατοστά. Βαρίδι ανάλογο του βάθους που θα ψαρέψουμε και του χεριού μας...  Το δόλωμα που θα χρησιμοποιήσουμε είναι σκουλήκι, σκαλτσίνι ή καραβιδάκι, αγαπά και τα τρία εξ ίσου πολύ.

Με καλάμι από την ακτή.

Το μελανούρι τσιμπά και σε ζύμη, απλή με ψωμοτύρι ή και σύνθετη. Έχουμε δει καλαμάδες από μόλους να βγάζουν έως και μισόκιλα μελανούρια. Σε όλες όμως τις περιπτώσεις το ψάρεμα του μελανουριού χρειάζεται μαλάγρα, όπου η καλύτερη είναι από τα συστατικά που αποτελείται η ζύμη μας. Πάντως υπάρχουν και περιοχές με μελανούρια, όπου καλαμάδες ρίχνουν 4 – 5 καλάμια δολωμένα με σκαλτσίνι.

Γνωριμία με το ψάρι

Το μελανούρι ανήκει στην οικογένεια των σπαριδών με την επιστημονική ονομασίαoblatamelanura. Έχει σχετικά πλακέ σώμα, ενώ το χρώμα του είναι ασημένιο με μαύρες λεπτές γραμμές. Η ράχη του είναι κατάμαυρη και στην κατάληξή της πριν την ουρά έχει μια μαύρη παχιά ρίγα. Η ουρά του είναι διχαλωτήκαι η απόληξή της όπως και των πτερυγίων του (εάν τα παρατηρήσουμε πάρα πολύ καλά) είναι ροζ - σωμών. Ζει κοπαδιαστά, ενώ πρόκειται για δειλό αλλά και πονηρό ψάρι που δύσκολα θα πλησιάσει το αγκίστρι μας. «Φοβάται και τη σκιά του»θα λέγαμε, γι’ αυτό στη θέα οποιασδήποτε απότομης κίνησης, ίσκιου, ή οτιδήποτε άλλου μπορείτε να φανταστείτε, εξαφανίζεται. Νευρικό και ακούραστο μπορούμε να το συναντήσουμε από τον αφρό μέχρι τον πυθμένα της θάλασσας. Τα μικρά μελανούρια πάντως προτιμούν τις σκιές των βράχων και τις τρύπες, όπου συχνά κρύβονται. Τα μελανούρια τα ψαρεύουμε νύχτα με φεγγάρι με καθετή, με συρτή με καλάμι σε κυματάκι που σπάει στα βράχια. 

Πηγή psarema-skafos